PITANJA koja su na dnevni red postavile, još početkom prošlog veka, liberalne feministkinje ostala su nerešena do danas, piše dr Dubravka Valić Nedeljković u analizi koja se bavi prisustvom žena na javnim srpskim medijskim servisima.

“Ideja da jednaka prisutnost žena u svim sferama javnog života i društva, i to tako što bi žene zauzimale i tradicionalne muške pozicije, pa time dobijale i moć, može doprineti njihovoj većoj reprezentativnosti u javnoj sferi i medijima, pokazala se kao ne tako lako ostvariva i nakon jednog celog veka”, ocenuje Nedeljkovićeva, inače, redovni profesor na Filološkom fakultetu u Novom Sadu, odsek za medije.

Slična situacija je i u medijima na jugu Srbije, gde je prisustvo žena skoro zanemarljivo, iako u medijima radi daleko veći broj novinarki od novinara, ali je činjenica da u vlasničkoj medijskoj strukturi dominiraju muškarci.

Iako novinarke čine većinu u javnim servisima, kao i  na najvišim uredničkim pozicijama, u njihovim programima dominatni su – muškarci.

“Ovaj zaključak je posebno vidljiv u centralnim informativno-političkim emisijama (CIPE) koje su ujedno i najgledaniji sadržaj javnog servisa. U večernjem „Dnevniku“ RTS-a (19.30), koja po procenama republičkog javnog servisa okuplja i do dva miliona gledalaca, najfrenkventniji subjekti su muškarci (72%). Muškarci kao izvori informacija u drugom „Dnevniku“ RTS-a pojavlju se tri puta češće nego žene (21%), a u vreme predizborne kampanje žene su se pojavljivale u ulozi subjekta još ređe, u svega 15% slučajeva. Ukoliko se posmatra ukupno trajanje direktnog govora subjekata, 82% trajanja tonskih inserata pripada muškarcima, a 18% ženama. Ženski subjekti se u većoj meri pojavljuju u prilozima u kojima se obrađuju „ženske teme“ (zdravstvo, zdravlje i socijalna zaštita, kultura i umetnost, obrazovanje, nauka, zaštita ljudskih prava), pri čemu je najmanji broj slučajeva (1%) u posmatranom uzorku bio posvećeni rodnoj ravnopravnosti. Nacionalni javni servis, dakle, podržava ženu kao subjekat u medijskim objavama uglavnom kada su one u svojim tradicionalističkim ulogama”, navodi prof. dr Dubravka Valić Nedeljković.

Opsežna analiza šestomesečnog praćenja programa javnih servisa Republike Srbije i rezultati do kojih se došlo, samo je potvrda onoga što se, uglavnom, znalo. Jugmedia iz tih razloga kandiduje medijske projekte u kojima je glavni junak upravo – žena! Takave projekate ove godine realizujumo na području opština Vlasotince, Medveđa i Vladičin Han

Kategorija u kojoj su žene kao subjekat zastupljenije od muškaraca i to više nego duplo odnosi se na „ekspertska zanimanja“ (7%:3%). Jedna petina ženskih subjekata (20%) koja iznosi informacije u prilozima RTS, to čini na osnovu ekspertize, nasuprot samo 9% među muškim subjektima.

U vreme predizborne kampanje u ulozi subjekta žene su bile zastupljene samo sa 14%, znači duplo manje od minimalnog prisustva na kandidatskim listama. Da nisu dve žene bile na čelu stranaka (DSS Sanda Rašković Ivić i Zavetnici Milica Đurđević), ovaj rezultat bi bio još lošiji.

Međutim, iako valja istaći da su oba javna servisa, u poređenju sa mnogim komercijalnim medijima, ipak tolerantnija u odnosu na rod, i dalje se može tvrditi, na osnovu sprovedenog monitoringa, da su to emiteri dominantno muškog pogleda na svet u kojem živimo, bez obzira što u njemu radi više novinarki nego novinara i što nema otvorene mizoginije i jezika mržnje prema ženama.

(Kraj)