Danas se navršava 25 godina od velikih demonstracija u Beogradu, kojima je 5. oktobra 2000. godine okončana vladavina predsednika Savezne Republike Jugoslavije (SRJ) Slobodana Miloševića.

Pre četvrt veka, u Beogradu su tog dana održane velike demonstracije zbog toga što je Milošević odbio da prizna rezultate na predsedničkim izborima, na kojima je 24. septembra izgubio od kandidata Demokratske opozicije Srbije (DOS) i lidera Demokratske stranke Srbije Vojislava Koštunice.

Demonstranti su 5. oktobra na plato ispred tadašnje Savezne skupštine stigli iz čitave Srbije u kolonama automobila, autobusa i kamiona dugačkim desetine kilometara, na pojedinim lokacijama i probijajući buldožerima policijske blokade na putevima.

Već u prepodnevnim satima policija je upotrebila suzavac kako bi sprečila demonstrante da uđu u skupštinu, ali bezuspešno. Zgrada savezne skupštine je demolirana i zapaljena, kao i zgrada Radio-televizije Srbije (RTS) u Takovskoj ulici.

Policija je ubrzo prestala da pruža otpor i mahom se pridružila građanima.

U večernjim satima građanima se sa terase Skupštine Beograda obratio novi predsednik SRJ Vojislav Koštunica, a narednog dana, 6. oktobra, Milošević je priznao izborni poraz i čestitao Koštunici.

U demonstracijama je poginula Jasmina Jovanović iz Miloševca kod Velike Plane, koja je pala pod točkove kamiona. Momčilo Stakić iz Krupnja preminuo je od posledica srčanog udara. Povređeno je 65 ljudi.

Nakon 25 godina, DOS odavno ne postoji, Koštunica je u političkoj penziji, a tadašnji učesnici u vlasti Slobodana Miloševića ponovo zauzimaju najvažnije položaje u zemlji.

Drugi lider DOS Zoran Đinđić, koji je bio premijer, ubijen je 12. marta 2003. godine ispred zgrade vlade.

Slobodan Milošević umro je 2006. godine u haškom zatvoru, gde je bio pritvoren zbog suđenja za ratne zločine, a njegova supruga i bivša predsednica Jugoslovenska levica (JUL) Mirjana Marković umrla je u Rusiji.

Reč urednice JuGmedie – Izneverene nade: od slobode do rasprodaje!

Godine koje su usledile, sa čak 19 stranaka u Vladi Srbije, ostale su u pamćenju po vraćanju dugovanja Dafine i Jezde i zarobljene devizne štednje građana. Novinari su tada osetili dašak slobode jer nisu bili cenzurisani, proganjani, premlaćivani i ubijani.

Pod vođstvom DOS-a, ma koliko delovao kao raštimovani klavir, vrata medija bila su širom otvorena i za opoziciju, najviše za SRS, današnji SNS. Te godine će, međutim, ostati upamćene i po nekontrolisanoj rasprodaji državne imovine i masovnim otpuštanjima — bez odgovornosti, što je najtamnija mrlja vlasti DOS-a. Sve to usledilo je posle ubistva premijera Zorana Đinđića, jednog od najumnijih predsednika vlade u istoriji Srbije.

Tokom režima Slobodana Miloševića, koji je zemlju uveo u tri rata, hiperinflaciju i bombardovanje, istovremeno se vodila borba i za slobodu medija i za demokratiju. 25 godina kasnije borimo se za isto. Srbija, nažalost, ne posustaje u diktaturama jednog čoveka.