Na današnji dan pre 99 godina 62.000 srpskih vojnika, uz pomoć Francuza, probili su Solunski front, čime je praktično odlučen ishod Prvog svetskog rata.

Proboj je pod vođstvom slavnog vojvode Stepe Stepanovića izvrešen na prostoru od 17 kilometara, a drugog dana krenula je i Druga srpska armija pod komandom Petra Bojovića i dodatno probila obruč za 40 kilometara.

„Izbilo se na Tikveško polje, dospelo do Vardara, nastavljena operacija, da bi 29. septembra Bugarska kapitulirala. Posle ovoga nezadrživo su i Prva i Druga srpska armija napredovale, Prva duž Morave i ona će u periodu između 10 i 12. novembra 1918. porazati nemačku Jedanaestu armiju, posle čega će nemački kajzer Vilhelm Drugi rezignirano poslati telegram svom rođaku bugarskom kralju Ferdinandu: ,62.000 srpskih vojnika je odlučilo ishod rata, sramota!,“, ispričao je danas profesor istorije Božidar Stamenković prilikom odavanje pošte i polaganja venaca kraj spomeniku Oslobodiocima u centru Leskovca.

Srpski ratnici su za 45 dana prešli dugi borbeni put, stigli do Beograda, a posle kapitalucaje Austrougarske monarjuje 3. novembra, prešli Savu i Dunav, nastavljajući operacije za ostvarivanje ratnih ciljeva srpske vlade, odnosno, za formiranje  Jugoslavije pod čijim krovom su se našli svi Srbi.

Iz te bitke svojim kućama se nije vratilo oko 10.000 srpskih ratnika, a ranjeno je oko 43.000.

Stamenković je govorio i o kalkulacijama velikih sila oko proboja Solunskog fronta, na koji su srpski vojnici čekali tri godine.

Gradski većnik Božidar Vučković rekao je da je potrebno drugačije svetlo na ovaj značajan datum u srpskoj istoriji, ocenjujući da je nedopustiv voluntaristički pristup i licitiranje sa dilemom – da li je važniji narod ili država?

„Najtragičnije u tome jeste činjenica da su neki spremni da iznova prave političke kalkulacije oko toga koristeći svoje akademske titule kao štit. Ono što vređa prosečnog čoveka je što se nikada do kraja ne može da shvati koji su interesi umnih glava da iznova otvaraju ovu dilemu, žmureći pred činjenicom da ne postoji narod bez države a država bez naroda“, kazao je između ostalog Vučković.

Uz pesmu „Tamo daleko“ i srpsku himnu Bože pravde, vence kraj spomen obeležja položili su predstavnici Vojske Srbije, grada Leskovca i predstavnici Udruženja potomaka koji su odneli pobedu u Prvom ratu, kao i Udruženje boraca najnovijih ratova.

Milica Ivanović