U porti crkve u Dasiji na ostrvu Krf, pre dva dana osveštan je i otkriven spomenik Drugom pešadijskom puku prvog poziva Moravske divizije „Knjaz Mihajlo“, poznatom pod nazivom „Gvozdeni puk“, u  kojoj su se tokom balkanskih i u Prvom svetskom ratu borili naši pradedovi iz Toplice, Jablanice, Leskovca, Puste Reke i Zaplanja.

Krfsko društvo grčko-srpskog prijateljstva iniciralno je postavljanje spomenika „Gvozdenom puku i Moravskoj diviziji“

Potpredsenik Srpskog pokreta Dveri  Predrag Mitrović, koji je sa porodicom i prijateljima prisustvovao otkrivanju spomenika, sada najavljuje pokretanje inicijativu da školske ekskurzije za učenike srednjih škola u Srbiji moraju obuhvatiti obilazak Krfa i upoznavanje sa srpskom golgotom tokom Prvog svetskog rata.

„Posebno skretajući pažnju na za Leskovčane važan detalj i eksponat u najnovijoj postavci u „Srpskoj kući – muzeju Srbi na Krfu 1916-1918“ – Bitka kod Leskovca, o kojoj izuzetno mali broj građana Leskovca i okoline zna, o kojima učenici leskovačkih škola ne uče. Kao i o stanju spomenika kraj Južne Morave prema Vlasotincu i spomeniku na vrhu Hisara koji svedoče o ovim događajima slavne odbrane Leskovca tokom oktobra 1915. godine“, navodi Mitrović.

On dodaje da će pokrenuti i inicijativu za bratimljenje grada Leskovca sa Krfom u znak trajnog prijateljstva, iskrene ljubavi grčkog i srpskog naroda i večne zahvalnosti potomaka „Gvozdenog puka i Moravske divizije srpske vojske“ Krfljanima na bratskoj podršci i gostoprimstvu našim pradedovima tokom zlosrećnih i slavnih godina Prvog svetskog rata provedenih na Krfu.

Na ostrvu Krfu, nakon Albanske golgote, tokom 1916. godine, upravo na potezu između mesta Dasija i Ipsos bila je smeštena Moravska divizija Prve armije srpske vojske odakle je posle oporavka i popunne upućena na Solunski front. Nažalost, veliki broj srpskih junaka se nije oporavio od iscrpljenosti i bolesti. Sahranjeni su na grobaljima širom Krfa. Kosti ratnika sa groblja koje je postajalo na ostrvu Vidu i onih sahranjenih na krfskim vojničkim grobljima čija su imena bila poznata, preneta su 1934. godine u kasete u unutrašnjosti mauzoleja na Vidu. Ukupno 1232 kasete postavljene su po azbučnom redu, a mošti još 1532. neidentifikovana vojnika pohranjena su u dva spoljna bočna bunkera mauzoleja.

Dragan Marinković