Sakrivena od očiju prolaznika gustom šumom na malom uzvišenju podno planine Kukavica i areheloškog lokaliteta Nikola Skobaljić, tik uz žuboreću reku, Crkva Rođenja svetog Jovana Krstitelja i posle 83 godine pleni svojom lepotom. Stručanjaci kažu da je to jedna od najlepših crkava između dva rata po arhitektonskom rešenju.

Ovaj božji hram podigla je porodica idustrijalaca Teokarović iz Leskovca, odnosno, Vana Teokarović sa sinovima Vladom, Lazom i Slavkom 1936. godine, budući da se Mita Teokarović, jedan od osnivača leskovačke i srpske tekstilne industrije već bio upokojio.

Hram je tamo gde je mesto birala sama istorija, s obzirom da je baš tu pre više od pet vekova postojala pravoslavna hrišćanska crkva, koju su turski osvajači srušili pošto su osvojili ove krajeve i predvodnike srpske vojske Nikolu Skobaljića i njegovog strica nadenuli na kolac i pošto je porušeno utvrđenje u kojem je živeo ovaj vlastelin.

Kao glavna ktitorka javlja se Vasilija – Vana Teokarović jer su joj, tada već bogati sinovi, tekstilni magovi, ukazali čast.

 Kralj srpskog štofa bio bogatiji i od Karađorđevića

Nepoznato je koliko je crkva dugo građeno, ali se zna da je ona arhitektonsko delo profesora Rusa Grigorija Samojlova, koji je istovremeno oslikao i ikonostas, a fresko-slikar bio je njegov zemljak Petar Suhačev.

Od tih fresaka danas je ostala samo ktitorska freska, koja se nalazi iznad portala sa unutrašnje strane i koja se po starosti odvaja od ostalih fresaka.

Samojlov je za svoje delo nagrađen ordenom Svetog Save petog reda

„Vremenom su freske propale jer su živopisane na mermernom malteru u stilu ruskog baroka. Verovatno se malter ovlažio zbog propusnog dotrajalog krova. Pričali su mi da su čitavi delovi maltera otpadali. Crkva je ponovo freskopisana 2013. godine i to je učino Leskovčanin Dejan Nedeljković, onako kako se danas radi fresko-slikanje. Iste godine osvešten je i ikonostas“, priča paroh i starešina hrama Milan Doderović.

Danas nema živih potomaka mnogobrojne porodice Teokarović. Tri brata bila su zatvorena posle oslobođenja pa posle desetogodišnje robije puštena.Vlada i Slavko umrli su kao siromašni ljudi u Srbiji, a vlasnik tekstilne fabrike „Vučje“ iz Vučja Laza Teokarović je prebegao i u Francuskoj, odnosno, u Maroku, sa sinom pokrenuo rad novih tekstilnih fabrika. Nažalost, zadesila ga je tragedija jer mu je poginuo sin jedinac, od koje se nikada nije oporavio.

Slavkova ćerka slikarka Nevena Teokarović je početkom devedestih godina prošloga veka, kada su stege komunizma, odnosno, socijalizma počele da popuštaju, dva puta boravila u Leskovcu i jednom obišla već tada oronulu fabriku svoga strica i crkvu svojih predaka i potpisnici ovih redova u nesačuvanom intevjuu rekla da je žalosna što propadaju vile i crkva Teokarovića. Sve do svoje smrti borila se za povratak imovine.

Tom prilikom pomenula je da ima sina i ćerku, ali je dodala i rečenicu koja mi ni do danas nije jasna: „Posle mene neće biti živih Teokarovića“. Nije dočekala da makar crkvu vidi kako ponovo blista i kako se narod opet okuplja oko nje i nije uspela da upozori istoričare da nije reč o „Teokarević“ porodici, već Teokarović.

Crkva je osvećena dve godine ksnije, pompezno, kako je i dolikovalo imovnom stanju ktitora. U centru pažnje je bila baba-Vana koja izilazi, i za sadašnje prilke, iz luksuznog automobila. Činodejstvovale su dve vladike – Jovan i Vinijamin, a vladika Nikolaj Velimirović, koji je kasnije proglašen za sveca, je poslao pisanu poruku. Tu su bili još i ministar pravde i predstavnik i izlasnik Kralja Petra Drugog.

This slideshow requires JavaScript.

Doderović se priseća prvog susreta sa crkvom u šumi i svog prvog bogosluženja.

„Kada sam je, idući uz brdašce, ugledao, zastao mi je dah od njenje lepote, bukvalno. Ceo taj prizor crkve ispod šume je bio fascinantan. I danas kada služim, kada hodam po njoj, imam osećaj da reka Vučjanka žubori ispod same crkve“, priča.

This slideshow requires JavaScript.

Crkva Rođenja svetog Jovana Krstitelja, podignute na periferiji Vučja ispod planine Kukavica i Skobaljić grada, nije, na sreću, ošetećena tokom dva bombardovanja Leskovca i okoline. Ali pretila je opasnost od nebrige (ne)vernika i od vlasti koja dugo nije marila za iskonsko u čoveku. Danas ona predstavlja sačuvano istorijsko i kultrno blago leskovačkog kraja.