PRAVOSLAVNI vernici i Srpska pravoslavna crkva danas slave Sabor svetog Arhangela Mihaila ili Aranđelovdan. Po brojnosti svečara, Aranđelovdan je na drugom mestu slava kod Srba, iza Nikoljdana.

Ovaj dan ustanovljen je kao praznik Arhangela Mihaila u vreme Silvestera Prvog Rimskog (314-335) i Patrijarha Aleksandra Aleksandrijskog (326). Izabran je novembar, jer se zna da je Bog stvarao svet na ovaj dan u martu, a kako ima devet činova anđelskih, počasni deveti mesec od marta do novembra posvećen je Arhangelu Mihailu. Arhangel Mihailo je prvi među Anđelima, i vojvoda anđelske, nebeske vojske.

Aranđelovdan se proslavlja isto kao i sve druge krsne slave, pripremom slavskog kolača, žita i vina, i osveštanjem koje obavlja sveštenstvo crkve. U narodu postoji pogrešna tradicija da slavari ne spremaju žito (koljivo) za Aranđelovdan, jer kažu da je Arahngel Mihailo „živi svetac“.

Sveti arhangel Mihailo, prisutan ne samo u hrišćanstvu već i u svim religijama, obeležen je crvenim slovom u bogoslužbenom kalendaru SPC.

Osmi dan novembra kada Arhangela slave sve pravoslavne crkve, uz razliku u računanju vremena, ukazuje na hijerarhiju anđela čiji je predvodnik arhangel Mihajlo, prvi od osam anđela koji su pred Božjim prestolom zaduženi da se suprotstave silama zla.

Osmorica anđela čija imena stoje u drevnim zapisima – Mihailo, Gavrilo, Rafail, Uril, Salatil, Jegudil, Varahil i Jeremil, neprekidno opšte sa ovim svetom o čemu svedoče i hrišćanska Jevanđelja.

Mihail na jevrejskom jeziku znači ravan Bogu i od prvih hrišćanskih vremena predstavlja se kao vojvoda, sa kopljem u desnoj ruci koje upire na Lucifera.

Čuvar pravoslavne vere

Arhangel Mihail smatra se naročito čuvarem pravoslavne vere i borcem protiv jeresi.

Za njim slede Gavril, anđeo blagovesnik, predstavljen sa fenjerom i ogledalom od zelenog kamena jaspisa koji je simbol „božje premudrosti“.

Rafail je iscelitelj i u ruci drži lekarski alabastar, Uril je oganj i svetlost Božja, Salatil „molitvenik Božji“ sa licem i očima podignutim ka nebesima.

Jegudil nosi zlatni venac u slavu Boga, Varahil sa belim ružama u nedrima nosi blagoslov Božji, a Jeremil se poštuje kao nosilac uzvišenih misli koje čoveka uzdižu ka Bogu.

Sveti Arhangel Mihailo je najugledniji među bestelesnim silama i najbliži nebeskom prestolu i smatra se da je on spasio vojsku anđela od ponora palih Satanailovih anđela.

Svetog Arhangela kao svog zaštitnika danas slavi i beogradska Saborna crkva, osveštana na Aranđelovdan 1845. godine, čiji je ktitor bio srpski knjaz Miloš Obrenović (1780-1860).

Arhangela Mihajla je kao porodičnog zaštitnika poštovala srpska vladarska dinastija Nemanjića.

(Kraj)ena