VRANJE –  U sali Doma vojske u Vranju, sinoć je prezentovana knjiga „Za srpsku vojsku – jedna zaboravljena priča“, autorke Mile Mihajlović,  koja slovi za jedinstven istorijski zapis italijanske mornarice o spasavanju srpske vojske nakon albanske golgote.

Knjiga predstavlja dramatičan, autentičan i jedinstven istorijski zapis, nastao iz  dnevnika italijanske mornarice, koja je spasila srpsku vojsku, čiji su vojnici, kako se navodi u delu, “skapavali na obalama Albanije”.

“Srbe je trebalo što pre evakuisati iz Albanije, ali gde? O tome nikako nisu uspevali da se dogovore Francuska i Engleska, saveznici koji su na sebe preuzeli odgovornost evakuacije srpske vojske u povlačenju. Dok su Srbi čekali na odluke svojih saveznika, ovi su tek 6. januara 1916. konačno uspeli da postignu dogovor da se srspka vojska transportuje iz Albanije na Krf, ali se to pokazalo kao neizvodljivo, zbog zabrane Grčke, pa će srpska vojska na Krf stići mnogo kasnije. Naime, 14. januara Vlada Italije preko svog ambasadora u Grčkoj primila je notu Francuske Vlade, kojoj je poverena komanda o evakuaciji”, svedoči ovo delo o nezapamćenom stradanju Srba i srpske vojske u Albaniji i Grčkoj.

“Ovom knjigom želim da  prikažem činjenice o evakuaciji srpske vojske iz tih strašnih i veličanstvenih dana”, rekla je Mila Mihajlović i dodala da svoj rad vidi kao izraz zahvalnosti i kao dug prema svojim precima.

Srpska vojska je evakuisana sa 170 brodova, u vremenski krajnje nepogodnim uslovima i u izuzetno uskom morskom pojasu, gde je trebalo ploviti uvek istim putanjama i ukrcavati ljude, naoružanje, robu i životinje, u improvizovanim lukama na otvorenom moru i na vetrometini.

O knjizi su govorili i Gaetano Paulilo i Slavica Mitić Paulilo, predsednica Društva za promovisanje italijanskog jezika i kulture „Dante Aligijeri” iz Niša.

Prema rečima članice Gradskog veća Zorice Jović, knjiga je urađena u dvojezičnom izdanju, na srpskom i na italijanskom jeziku, u 1000 kopija, a obogaćena je sa oko 100 originalnih, monumentalnih i do sada nepoznatih fotografija.

Milan Zdravković